3 Aralık 2024 Salı
Akıllı sözleşme (Smart Contract), bir blockchain ağı üzerinde çalışan, belirli koşullar yerine getirildiğinde otomatik olarak uygulanan dijital bir protokoldür. Bu sözleşmeler, taraflar arasında güvenli, şeffaf ve değiştirilemez bir şekilde işlemleri otomatikleştirmek için kullanılır.
Özellikleri:
1. Otomasyon: Sözleşmenin şartları yerine getirildiğinde işlemler otomatik olarak gerçekleştirilir.
2. Güvenlik: Blockchain teknolojisiyle korunduğu için manipüle edilmesi zordur.
3. Şeffaflık: Tüm işlemler herkese açık bir şekilde kaydedilir.
4. Tasarruf: Aracıya ihtiyaç duyulmadığından maliyet ve zaman tasarrufu sağlar.
Kullanım Alanları:
Finansal İşlemler: Ödeme koşullarını otomatikleştirmek.
Tedarik Zinciri: Ürünlerin hareketlerini takip etmek.
Gayrimenkul: Satış, kiralama ve tapu işlemleri.
Sigorta: Tazminat ödemelerini otomatikleştirmek.
---
Akıllı Sözleşme Nasıl Hazırlanır?
1. Planlama ve Şartların Belirlenmesi
Sözleşmede yer alacak taraflar kimler?
Hangi koşullar altında hangi eylemler tetiklenecek?
Şartlar açık ve net bir şekilde tanımlanmalıdır.
2. Blockchain Platformu Seçimi
Ethereum: En popüler platform, akıllı sözleşmeler için Solidity dili kullanılır.
Solana, Binance Smart Chain, Hyperledger gibi alternatif platformlar da tercih edilebilir.
3. Programlama
Akıllı sözleşmeler genellikle blockchain platformuna bağlı bir programlama diliyle yazılır:
Ethereum için: Solidity
Hyperledger için: Chaincode (Genellikle Go veya Java)
Örnek bir Solidity kodu:
pragma solidity ^0.8.0;
contract AkilliSozlesme {
address public taraf1;
address public taraf2;
uint public miktar;
constructor(address _taraf1, address _taraf2, uint _miktar) {
taraf1 = _taraf1;
taraf2 = _taraf2;
miktar = _miktar;
}
function islemiTamamla() public {
require(msg.sender == taraf1, "Sadece taraf1 işlemi tamamlayabilir.");
payable(taraf2).transfer(miktar);
}
}
4. Test ve Doğrulama
Kod, test ağında (ör. Ethereum Rinkeby, Goerli) test edilmelidir.
Hatalar düzeltilip işlevsellik doğrulanmalıdır.
5. Dağıtım (Deployment)
Sözleşme, blockchain ağına yüklenir.
Ethereum'da bu işlem için araçlar (ör. Remix IDE, Truffle, Hardhat) kullanılır.
6. Sözleşme İle Etkileşim
Kullanıcılar, bir cüzdan (ör. MetaMask) aracılığıyla akıllı sözleşme ile etkileşime geçebilir.
Akıllı sözleşmeler, blockchain teknolojisinin en güçlü uygulamalarından biridir ve finans, sağlık, tedarik zinciri gibi birçok alanda devrim yaratmaktadır.